Księga 1Księga 2Księga 3Księga 4Księga 5Księga 6Księga 7Księga 8Księga 9Księga 10Księga 11 Księga 12  EpilogOpisyOprac.Tekst

Wchodzi Wojski, jest marszałkiem ceremonii. Usadza wszystkich według powagi urzędu, więc najpierw Wojewodę, podkomorzego, generałów i innych. Sędzia wychodzi na dwór, gdzie Zosia i Tadeusz służą do stołu swoim włościanom zaproszonym na wesele. Wnoszono kolejne potrawy na przepięknym serwisie.

Opis serwisu [35], opis potraw [136].

Pojawił się Kurek na kościele, czyli Maciej. Chciał zobaczyć polskie wojsko. Dąbrowski rozpoznał go i pamięta wyczyny Dobrzyńskiego z okresu walk kościuszkowskich. Przedstawia mu Sędzia także Gerwazego, Scyzoryka, który chował się w ostatnim roku przed Moskalami. Oglądają ów miecz katowski. Generał Kniaziewicz dał radę podnieść ów rapier i wywijać nim jak szablą. Gerwazy dał go generałowi w prezencie.

Rejent pojawił się we francuskim stroju z Telimeną. Opis stroju Rejenta [402]. Maciej nazwał go za ten strój głupcem. Telimena rozmawia z Hrabią, któremu dała przed wyjazdem kokardkę na znak, że będzie czekać na niego. Teraz jednak wychodzi za innego. Hrabia nie zamierza jej przeszkadzać.

Tadeusz rozmawia z Zosią na temat losu chłopów. Ponieważ on jest wolnym człowiekiem, chce, by i jego poddani byli uwolnieni. Zosia zgadza się z nim na wszystko. Nie boi się pracy i gospodarstwem jest obeznana. Gerwazy podchodzi do nich i do Zosi mówi, iż nie warto dawać chłopom pustej wolności, tak jak dali Moskale, a potem potroili podatki. Radzi jej uszlachcić naród, rozdać herby. Mówi także o skarbie Horeszków, skrzyni pełnej bogactwa Stolnika, która prawnie jej się należy i on wskaże miejsce jej ukrycia. Ma też worek swoich talarów uzbieranych ze służy i z darów, miał zamiar za te pieniądze wyremontować zamek. Chciałby żyć razem z nimi i bawić ich dzieci w przyszłości.

Tadeusz i Zosia uwłaszczyli chłopów, którzy bili brawo. Krzyczeli wiwaty na ich cześć. Tadeusz wzniósł wiwat na cześć współobywateli i równych Polaków. Dąbrowski krzyknął za zdrowie wodzów, wiwat wojsko i wszystkie stany. Stali później parami na dziedzińcu zamku i szykowali się do tańca. Sędzia dał znak, aby Jankiel zagrał na cymbałach.

Opis koncertu Jankiela [653].

W jego graniu była muzyka patriotyczna wspominająca kolejne ważne wydarzenia narodowe XIX wieku.

Po zakończeniu koncertu Jankiela Podkomorzy zaprosił wszystkich do poloneza. Wszyscy tańczą. Zachodzi słońce.

Opis zachodu słońca [859].

Księgę kończy pogodny cytat [861]: „I ja tam z gośćmi byłem, miód i wino piłem,/ A com widział i słyszał, w księgi umieściłem.”

Księga 1Księga 2Księga 3Księga 4Księga 5Księga 6Księga 7Księga 8Księga 9Księga 10Księga 11 Księga 12  EpilogOpisy | Oprac. | Tekst |